حملات پانیک یا حملات اضطرابی به طور ناگهانی و غیرمنتظره‌ای احساس ترس شدید و وحشت را به فرد وارد می‌کنند. این نوع حملات ممکن است بدون هیچ دلیل مشخصی رخ دهند و فرد را از نظر جسمی و روانی دچار نگرانی و پریشانی کنند. حملات پانیک در بسیاری از افراد به‌ویژه کسانی که به اضطراب مزمن یا اختلالات اضطرابی مبتلا هستند، دیده می‌شود. در این مقاله در وب سایت آموزش پرستاری نیدل تیم به بررسی مفهوم حمله پانیک، علائم، علل،عوارض و راه های کنترل آن می‌پردازیم.
حتما بخوانید: رگ گیری با آنژیوکت: راهنمای کامل برای رگ گیری موفق
حمله پانیک چیست؟
حمله پانیک به وضعیتی گفته می‌شود که فرد به طور ناگهانی دچار احساس ترس یا اضطراب شدیدی می‌شود که در برخی مواقع می‌تواند احساس مرگ، بی‌پناهی، یا از دست دادن کنترل را به همراه داشته باشد. این حملات معمولاً مدت‌زمان کوتاهی (بین 5 تا 20 دقیقه) به طول می‌انجامند، اما تأثیرات روحی و جسمی آنها می‌تواند طولانی‌مدت باشد.
علائم حمله پانیک معمولاً به طور ناگهانی و بدون هشدار قبلی بروز می‌کنند. این علائم ممکن است شامل تنگی نفس، تپش قلب، احساس سرگیجه، لرزش، تعریق زیاد، احساس درد یا فشار در قفسه سینه، و احساس ترس از مرگ باشد.
علائم حمله پانیک چیست؟
حملات پانیک به طور ناگهانی و بدون هیچ هشدار قبلی رخ می‌دهند. این حملات می‌توانند در هر لحظه اتفاق بیفتند؛ ممکن است زمانی که در حال رانندگی هستید، در یک فروشگاه، در وضعیت استراحت یا حتی در یک جلسه کاری باشند. ممکن است حملات پانیک به صورت اتفاقی و نادر رخ دهند یا ممکن است به‌طور مکرر تکرار شوند.
این حملات می‌توانند علائم مختلفی داشته باشند که اغلب در عرض چند دقیقه به شدت می‌رسند. پس از آن، فرد ممکن است احساس خستگی و تحلیل رفتگی کند.
از جمله علائم شایع حملات پانیک می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- احساس خطر فوری یا تهدید جدی
- ترس از از دست دادن کنترل یا مرگ
- ضربان قلب سریع و شدید
- تعریق زیاد
- لرزش یا اهتزاز بدن
- احساس تنگی نفس یا گرفتگی گلو
- لرز شدید
- گرگرفتگی
- حالت تهوع
- درد شکم
- درد قفسه سینه
- سردرد
- سرگیجه، احساس سبکی سر یا افتادن
- بی‌حسی یا احساس گزگز
- حس عدم واقعیت یا فاصله گرفتن از خود
علت های حملات پانیک
حملات پانیک می‌توانند ناشی از عوامل مختلفی باشند که به شرح زیر می‌توان آنها را توضیح داد:
ژنتیک و وراثت: برخی افراد به‌طور طبیعی به حملات پانیک مستعدتر هستند، خصوصاً در صورتی که در خانواده آنها سابقه اختلالات اضطرابی یا حملات پانیک وجود داشته باشد.
استرس‌های روانی و فیزیکی: مشکلات زندگی مانند مرگ عزیزان، طلاق، یا فشارهای شغلی می‌توانند عواملی برای شروع حملات پانیک باشند.
اختلالات روانی و اضطرابی: اختلالاتی مانند اضطراب عمومی، اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) یا اختلالات مرتبط با خلق و خو می‌توانند زمینه‌ساز حملات پانیک شوند.
عوامل شیمیایی در مغز: عدم تعادل در مواد شیمیایی مغزی مانند سروتونین و دوپامین می‌تواند نقش مهمی در بروز حملات پانیک ایفا کند.
mayoclinic می گوید:
اگرچه حملات پانیک به خودی خود تهدید کننده زندگی نیستند، اما می توانند ترسناک باشند و به طور قابل توجهی بر کیفیت زندگی شما تأثیر بگذارند. اما درمان آن می تواند بسیار موثر باشد.
ممکن است بخوانید: فرآیند پرستاری چیست؟
6 راه کنترل سریع حملات پانیک
کنترل حملات پانیک معمولاً نیازمند تغییرات در شیوه زندگی، تکنیک‌های روانشناختی، و در بعضی مواقع درمان‌های پزشکی است. در اینجا به برخی از روش‌های کنترل و مدیریت حملات پانیک پرداخته‌ایم:
1. تکنیک‌های تنفس عمیق
تنفس عمیق یکی از روش‌های مؤثر در کاهش احساس اضطراب است. در هنگام شروع حمله پانیک، می‌توان با تمرکز بر تنفس، میزان ترس را کاهش داد. تنفس عمیق و آهسته، با تمرکز بر نفس کشیدن از طریق بینی و بازدم از طریق دهان، می‌تواند به آرامش سیستم عصبی کمک کند.
2. روش‌های آرام‌سازی عضلات
آرام‌سازی عضلات می‌تواند به کاهش تنش‌های فیزیکی ناشی از حمله پانیک کمک کند. با استفاده از تکنیک‌های مثل “آرام‌سازی تدریجی عضلات”، می‌توان عضلات بدن را یکی‌یکی منقبض و سپس رها کرد تا احساس آرامش بیشتری به فرد دست دهد.
3. شناخت و تغییر افکار منفی
یکی از روش‌های درمان حملات پانیک، درمان شناختی-رفتاری (CBT) است. این درمان به فرد کمک می‌کند تا افکار منفی و ترس‌های غیرواقعی که در زمان حمله پانیک به ذهنش خطور می‌کند را شناسایی و تغییر دهد. به این ترتیب، فرد یاد می‌گیرد که به حملات پانیک به‌عنوان یک واکنش طبیعی بدن به استرس نگاه کند و نه تهدیدی واقعی برای جان او.
4. فعالیت‌های بدنی منظم
ورزش و فعالیت‌های بدنی منظم می‌تواند به کاهش سطح استرس و اضطراب کمک کند. ورزش، به‌ویژه ورزش‌هایی مانند پیاده‌روی، دویدن یا یوگا، باعث ترشح هورمون‌های شادابی مانند اندورفین می‌شود که می‌تواند احساس خوشحالی و آرامش را در فرد تقویت کند.
5. درمان‌های دارویی
در صورتی که حملات پانیک به صورت مکرر و شدید اتفاق بیافتند، پزشک ممکن است داروهای ضد اضطراب مانند بنزودیازپین‌ها یا داروهای ضدافسردگی انتخابی مانند SSRI ها را تجویز کند. این داروها می‌توانند به کنترل علائم و پیشگیری از بروز حملات کمک کنند.
6. اجتناب از محرک‌ها
شناسایی و اجتناب از عواملی که ممکن است باعث بروز حملات پانیک شوند (مانند مصرف کافئین زیاد، خواب ناکافی، یا استرس‌های غیرضروری) می‌تواند به فرد در مدیریت بهتر وضعیت کمک کند.
خواندنی مفید: برای کاهش اسید معده چه بخوریم؟ راهنمای تغذیه مناسب
5 نکته طلایی برای مقابله با حملات پانیک
اطمینان از امنیت خود: هنگام بروز حمله پانیک، اولین قدم این است که خودتان را در یک محیط امن و آرام قرار دهید و بدانید که حمله پانیک معمولاً تهدیدی برای زندگی شما ندارد.
یادآوری به خود که حمله پانیک موقتی است: یادآوری این نکته که حملات پانیک به‌طور موقت و موقتی هستند می‌تواند به شما کمک کند تا احساس ترس کمتری داشته باشید.
مشاوره با متخصص: در صورتی که حملات پانیک شما بر کیفیت زندگی‌تان تأثیر گذاشته است، مشاوره با یک متخصص روانشناسی یا روانپزشکی می‌تواند به شما در درمان بهتر کمک کند.
عوارض درمان نشدن حملات پانیک
حملات پانیک و اختلال پانیک در صورت درمان نشدن می‌توانند تقریباً هر بخش از زندگی شما را تحت تأثیر قرار دهند. ممکن است آنقدر از داشتن حملات پانیک بیشتر بترسید که در حالت ترس دائمی زندگی کنید و کیفیت زندگی شما را خراب کند.
عوارضی که حملات پانیک ممکن است ایجاد کند یا با آنها مرتبط باشد عبارتند از:
- ایجاد فوبیای خاص، مانند ترس از رانندگی یا ترک خانه
- مراقبت های پزشکی مکرر برای نگرانی های سلامتی و سایر شرایط پزشکی
- دوری از موقعیت های اجتماعی
- مشکلات در محل کار یا مدرسه
- افسردگی، اختلالات اضطرابی و سایر اختلالات روانپزشکی
- افزایش خطر خودکشی یا افکار خودکشی
- سوء استفاده از الکل یا مواد دیگر
سخن پایانی نیدل تیم
در ست است که حملات پانیک تجربه‌ای ترسناک و ناخوشایند هستند، اما می‌توان آنها را با روش‌های مختلف مدیریت و کنترل کرد. از تکنیک‌های تنفسی گرفته تا درمان‌های دارویی و روانشناختی، راه‌های مختلفی برای کاهش شدت و فراوانی این حملات وجود دارد. با شناخت بهتر از علائم و علل این حملات و استفاده از روش‌های مؤثر برای کنترل آنها که در این مطلب به آنها اشاره کردیم، می‌توان زندگی روزمره‌ای آرام‌تر و بدون اضطراب تری داشت.
خواندنی های مفید:
انواع روش های تزریق دارو+آموزش کامل
تفسیر آزمایش TG با تری گلیسیرید Triglycerides در آزمایش خون