در میان انواع مختلف سرمها، سرم رینگر لاکتات و سرم نمکی از رایج ترین و پرکاربردترین ها محسوب میشوند که هر کدام ویژگی ها و کاربرد های خاص خود را دارند. سرم رینگر لاکتات با ترکیب خاص خود، علاوه بر تأمین مایعات، به تنظیم وضعیت اسید-باز و متابولیسم بدن کمک میکند. در این مقاله از گروه آموزش پرستاری نیدل تیم به مقایسه دقیق این دو نوع سرم می پردازیم تا به شما کمک کنیم درک بهتری از تفاوت های آنها در ترکیبات، کاربردها و… هر کدام داشته باشید.
مقاله مرتبط: انواع سرم های تزریقی و کاربرد آن ها-آموزش پرستار
ترکیب شیمیایی
- سرم رینگر لاکتات:
- شامل ترکیباتی مانند سدیم کلراید (NaCl)، پتاسیم کلراید (KCl)، کلسیم کلراید (CaCl₂) و لاکتات است.
- مقدار سدیم در رینگر لاکتات معمولاً برابر با 130 میلیمتر/لیتر، پتاسیم 4 میلیمتر/لیتر، کلسیم 2 میلیمتر/لیتر و لاکتات حدود 28 میلیمتر/لیتر است.
- این محلول بهطور عمده بهعنوان یک محلول الکترولیتی استفاده میشود که میتواند با شبیهسازی ویژگیهای مایعات بدن، به جبران مایعات و الکترولیتها کمک کند.
- سرم نمکی:
- معمولاً به شکل سدیم کلراید (NaCl) با غلظت 0.9% (یعنی 9 گرم سدیم کلراید در 1 لیتر آب مقطر) وجود دارد.
- این سرم یک محلول ایزوتونیک است که غلظت نمک آن تقریباً مشابه غلظت نمک خون انسان است.
جدول مقایسه سرم رینگر لاکتات و سرم نمکی
ویژگی | سرم رینگر لاکتات | سرم نمکی کامل |
---|---|---|
ترکیبات | سدیم، پتاسیم، کلسیم، کلرید، لاکتات | سدیم، کلرید |
کاربردهای اصلی | جبران مایعات و الکترولیتها، درمان شوک، اسیدوز متابولیک | جبران کمبود سدیم و آب، شستشوی زخمها |
شباهت به پلاسما | بیشتر | کمتر |
تنظیم pH | بله (بهبود اسیدوز) | خیر |
عوارض جانبی عمده | هیپرکالمی، نارسایی کلیوی | هیپرناترمی |
عوامل مؤثر در انتخاب سرم
- نوع بیماری: نوع بیماری و شدت آن در انتخاب سرم موثر است.
- سطح الکترولیتها: میزان سدیم، پتاسیم و سایر الکترولیتهای خون در انتخاب سرم موثر است.
- توازن اسید-باز: در شرایطی که اسیدوز متابولیک وجود دارد، سرم رینگر لاکتات مناسبتر است.
- وضعیت کلی بیمار: سن، وزن، بیماریهای زمینهای و داروهای مصرفی بیمار نیز در انتخاب سرم موثر هستند.
نکات مهم در هنگام تزریق سرم
- تجهیزات استریل: از تجهیزات استریل و یکبار مصرف استفاده کنید.
- محل تزریق: محل تزریق را قبل از تزریق به خوبی ضدعفونی کنید.
- سرعت تزریق: سرعت تزریق را مطابق با دستور پزشک تنظیم کنید.
- نظارت بر بیمار: در طول تزریق، بیمار را تحت نظر داشته باشید تا در صورت بروز هرگونه عارضه، اقدامات لازم انجام شود.
- عوارض جانبی: به بیمار در مورد عوارض جانبی احتمالی تزریق سرم اطلاع دهید و به او آموزش دهید که در صورت بروز هرگونه مشکل به پزشک مراجعه کند.
توجه: این مقاله صرفاً جنبه اطلاعرسانی دارد و جایگزین مشاوره پزشکی نیست. برای هرگونه سوال یا مشکلی در مورد تزریق سرم، باید با پزشک خود مشورت کنید.
نتیجهگیری
هر دو سرم رینگر لاکتات و سرم نمکی کامل در درمانهای مختلف کاربرد دارند. انتخاب سرم مناسب به عوامل مختلفی مانند وضعیت بیمار، نوع بیماری و نظر پزشک بستگی دارد. آشنایی با تفاوتهای این دو سرم به پرستاران نیز کمک میکند تا درک بهتری از درمان داشته باشند.
خواندنی های مفید:
تزریق وریدی یا IV چیست؟ آموزش مرحله به مرحله