تزریق زیرجلدی چیست؟💉راهنمای کامل+آموزش ویدئویی

تزریق زیرجلدی یکی از روش‌های مؤثر و پرکاربرد برای وارد کردن داروها و مایعات به بدن است. این روش با توجه به سادگی انجام، اثربخشی بالا و کاربرد گسترده‌اش در درمان‌های مختلف پزشکی و بیماری‌ها، مورد توجه زیادی قرار گرفته است. در این مقاله در وب سایت آموزشی نیدل تیم، به طور مفصل درباره تزریق زیرجلدی، نحوه انجام تزریق زیر جلدی،مزایا، معایب، کاربردهای پزشکی و نکات مهمی که باید در این زمینه رعایت شوند، خواهیم پرداخت.

تزریق زیر جلدی چیست؟

تزریق زیرجلدی (Subcutaneous Injection) به فرایند وارد کردن دارو به لایه زیر پوست گفته می‌شود. در این روش، دارو به لایه چربی زیر پوست (که به لایه زیرجلدی معروف است) تزریق می‌شود. این روش نسبت به تزریق‌های داخل وریدی (IV) یا عضلانی (IM) جذب آهسته‌ تری دارد که باعث می‌شود دارو به تدریج وارد جریان خون شده و اثرات طولانی‌تری بر بدن داشته باشد. در بیشتر مواقع، تزریق زیرجلدی برای داروهایی استفاده می‌شود که نیاز به جذب تدریجی دارند.

ممکن است بخوانید: تزریق داخل جلدی چیست؟آموزش+ویدئو|عکس

نحوه انجام تزریق زیرجلدی

1. آماده‌سازی دارو

ابتدا باید دارو را آماده کنید. اگر دارو در ویال (شیشه دارویی) قرار دارد، باید آن را به درستی کشیده و مقدار دقیق دارو را مشخص کنید. برای اطمینان از دقت تزریق، برخی داروها نیاز به استفاده از سرنگ‌های مخصوص دارند.

2. انتخاب نقطه تزریق

معمولاً نقاطی مانند شکم، ران و بازو برای تزریق زیرجلدی مناسب هستند. برای جلوگیری از حساسیت یا تحریک پوست، بهتر است از مناطقی که آسیب دیده یا دارای زخم است، اجتناب شود. برای تزریق در ناحیه شکم، باید حداقل ۵ سانتی‌متر از ناف فاصله بگیرید.

3. تمیز کردن محل تزریق

با استفاده از پنبه یا دستمال الکلی، محل تزریق را کاملاً تمیز کنید تا از بروز عفونت جلوگیری شود. پاک کردن محل تزریق به‌ویژه در نواحی حساس مانند شکم اهمیت زیادی دارد.

4. زاویه تزریق دارو

سوزن را با زاویه‌ای ۴۵ درجه وارد پوست کنید. سپس دارو را به آرامی وارد بدن کنید. مهم است که تزریق با سرعت مناسب انجام شود تا از ایجاد آسیب به بافت‌ها جلوگیری شود. پس از تزریق، سوزن را به آرامی بیرون آورده و محل تزریق را با پنبه فشار دهید.

5. مراقبت پس از تزریق

بعد از تزریق ممکن است محل تزریق دچار التهاب یا کبودی شود. در این صورت، می‌توانید از کمپرس سرد برای کاهش تورم و تسکین درد استفاده کنید.

دلیل تزریق زیر جلدی در افراد مسن

ممکن است بخوانید: تزریق عضلانی چیست؟

نکات مهم در تزریق زیرجلدی

• آموزش‌های ضروری برای افرادی که نیاز به تزریق زیرجلدی دارند، ضروری است که آموزش‌های لازم را برای انجام صحیح آن ببینند که نیدل تیم در این راستا دوره آموزش تزریقات و سرم تراپی را برای شما گردآوری کرده است که اولین و کامل ترین دوره تزریقات در سراسر کشور است و شما به طور شگفت انگیزی می توانید مهارت های خود را در این زمینه ارقتا دهید.
• انتخاب سوزن مناسب سوزن‌هایی که برای تزریق زیرجلدی استفاده می‌شوند، باید کوتاه و نازک باشند. این سوزن‌ها به راحتی وارد پوست می‌شوند و درد کمتری ایجاد می‌کنند. همچنین باید از سوزن‌های استریل و یکبار مصرف استفاده کنید.
• تغییر محل تزریق برای جلوگیری از تحریک پوست یا ایجاد حساسیت در ناحیه خاص، بهتر است محل تزریق را به طور مرتب تغییر دهید. این کار به کاهش خطرات و عوارض جانبی کمک می‌کند.
• انجام صحیح تزریق نه تنها از بروز عوارض جلوگیری می‌کند بلکه به افزایش اثربخشی درمان نیز کمک می‌کند.

مزایای تزریق زیرجلدی

1. جذب تدریجی دارو
   تزریق زیرجلدی باعث جذب آهسته‌تر دارو می‌شود. این ویژگی به ویژه برای داروهایی که نیاز به جذب طولانی‌مدت و ثابت دارند، بسیار مفید است. برای مثال، انسولین برای کنترل سطح قند خون در بیماران دیابتی به این روش تزریق می‌شود، چرا که نیاز به جذب تدریجی و پایدار دارد.
2. راحتی در انجام
   تزریق زیرجلدی نیازی به تجهیزات پیچیده ندارد و به راحتی می‌تواند توسط خود فرد یا یک پرستار انجام شود. این امر باعث می‌شود تا بیماران دیابتی یا افرادی که نیاز به مراقبت‌های خانگی دارند، به راحتی داروهای خود را تزریق کنند.
3. مناسب برای انواع داروها
   بسیاری از داروهایی که باید به آرامی وارد خون شوند، از طریق این روش تزریق می‌شوند. این داروها ممکن است شامل هورمون‌ها، داروهای بیولوژیک، و درمان‌های ضدسرطان باشند.
4. دسترس‌پذیری و راحتی برای بیماران
   چون این روش بدون نیاز به پرستار متخصص قابل انجام است، بسیاری از بیماران می‌توانند تزریقات خود را در خانه انجام دهند. این امر به ویژه برای بیمارانی که نیاز به درمان‌های طولانی‌مدت دارند، مثل دیابتی‌ها، بسیار مفید است.

کاربردهای تزریق زیرجلدی

1. انسولین و درمان دیابت یکی از کاربردهای اصلی تزریق زیرجلدی، درمان دیابت است. بیماران دیابتی نیاز دارند که سطح قند خون خود را تحت کنترل داشته باشند و این کار معمولاً با تزریق انسولین زیرجلدی انجام می‌شود. انسولین به دلیل نیاز به جذب تدریجی، به صورت زیرجلدی تزریق می‌شود تا اثرات طولانی‌مدت و پایداری داشته باشد.
2. داروهای هورمونی بسیاری از داروهای هورمونی که برای درمان مشکلات هورمونی و ناباروری استفاده می‌شوند، به صورت زیرجلدی تزریق می‌شوند. این داروها شامل هورمون‌های درمان ناباروری، هورمون رشد و برخی درمان‌های دیگر هستند.
3. داروهای بیولوژیک داروهای بیولوژیک مانند داروهای درمان آرتریت روماتوئید، سرطان، و بیماری‌های خودایمنی نیز از این روش تزریق بهره می‌برند. این داروها نیاز به جذب تدریجی دارند تا اثرات خود را به‌طور پایدار در بدن بگذارند.
4. مراقبت‌های خانگی برای بیمارانی که نیاز به تزریقات منظم دارند و یا به مراقبت‌های خانگی نیاز دارند، این روش بسیار مناسب است. بسیاری از بیمارانی که تحت درمان‌های خاص قرار دارند، این تزریقات را در خانه انجام می‌دهند.

معایب تزریق زیرجلدی

1. احساس درد یا ناراحتی در برخی افراد، تزریق زیرجلدی ممکن است باعث درد یا ناراحتی موقت در محل تزریق شود. این درد معمولاً خفیف است و پس از چند دقیقه از بین می‌رود.
2. احتمال بروز عفونت در صورتی که نکات بهداشتی رعایت نشوند یا از سوزن‌های آلوده استفاده شود، احتمال عفونت در محل تزریق وجود دارد. رعایت دقیق مراحل تمیزکاری و استفاده از سوزن‌های استریل از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
3. ایجاد کبودی یا تورم معمولاً کبودی یا تورم در محل تزریق مشاهده می‌شود. این عوارض موقتی بوده و پس از چند روز به خودی خود برطرف می‌شوند. اگر این علائم طولانی‌مدت باقی بمانند، باید با پزشک مشورت کنید.

نتیجه‌گیری

انجام تزریق زیرجلدی یک فرایند ساده است که می‌تواند در خانه یا محیط‌های مراقبتی انجام شود به شرطی که آموزش کاملی در این زمینه دیده باشید که با استفاده از دوره های آموزشی نیدل تیم می توانید به این مهارت ها دست یابید.