بخیهها در علم پزشکی یکی از روش های حیاتی برای ترمیم زخمها و جراحات مختلف هستند. این ابزارها با هدف بستن برشهای جراحی، ترمیم پارگیهای بافتی، جلوگیری از خونریزی و تسهیل فرایند بهبود استفاده می شوند. انتخاب نوع بخیه متناسب با ویژگیهای زخم و بافت، شرایط بیمار، و محل دقیق آسیب بسیار اهمیت دارد. بخیه ها میتوانند از نظر مواد سازنده، تکنیک استفاده و نوع کاربرد با هم تفاوت داشته باشند. در ادامه ی این مطلب آموزشی از سایت نیدل تیم به بررسی دقیقتر انواع مختلف بخیهها و عوامل موثر در انتخاب آن ها خواهیم پرداخت.
ممکن است بخوانید: تزریق عضلانی چیست؟
انواع بخیه بر اساس مواد تشکیلدهنده
1. بخیههای قابل جذب
این نوع بخیهها به طور طبیعی توسط بدن جذب شده و دیگر نیازی به کشیدن آنها نیست. از آنجایی که این بخیهها به تدریج جذب می شوند، احتمال بروز عفونت و التهاب کمتری وجود دارد. این ویژگی ها آنها را برای استفاده در لایههای داخلی بدن، جایی که کشیدن بخیهها امکانپذیر نیست، ایدهآل میکند.
بخیههای قابل جذب معمولاً از مواد مختلفی همچون کاتگوت (که از رودههای حیوانات به دست میآید)، پلی گلیکولیک اسید و پلی لاکتیک اسید ساخته میشوند. این نوع بخیهها بیشتر در جراحیهایی که به استحکام طولانیمدت نیاز ندارند، مانند جراحیهای بافتهای نرم، کاربرد دارند. با این حال، یک عیب عمده این نوع بخیهها احتمال جذب زودهنگام و فقدان استحکام کافی در برخی موارد است.
علاوه بر جنس نخ، نخهای بخیه بر اساس قطر مقطع عرضی نیز طبقهبندی میگردند به گونهای که هرچه شماره نخ بیشتر باشد، اندازه مقطع عرضی نخ کمتر خواهد بود.
2.بخیههای غیر قابل جذب (دائمی)
بخیههای غیر قابل جذب به بخیههایی اطلاق میشود که بدن قادر به جذب آنها نیست و بنابراین نیاز به کشیدن توسط پزشک دارند. این نوع بخیهها از مواد مصنوعی مقاومی مانند نایلون، پلی پروپیلن و پلی استر ساخته میشوند و برای مواقعی که نیاز به استحکام طولانیمدت وجود دارد، مانند در جراحیهای پوست، تاندونها، و رباطها، مناسب هستند.
یکی از مزایای این نوع بخیهها، مقاومت بالای آنها در برابر کشش و فشار است. اما، از معایب آنها میتوان به خطر عفونت بیشتر و احتمال بروز التهاب در محل بخیه اشاره کرد.
آموزش نحوه بخیه زدن
در ادامه می خواهیم به طور خلاصه به 6 نوع بخیه و روش انجام آن به طور خلاصه بپردازیم پس تا انتها با ما همراه باشید.
مقاله ی پیشنهادی: تزریق داخل جلدی چیست؟آموزش+ویدئو|عکس
روش های بخیه زدن
1. بخیه ساده ی جدا:
در این نوع بخیه که رایج ترین نوع است هر گره بخیه یک حلقه ی بسته ی جداگانه را ایجاد کرده است و لبه های زخم را به گونه ی مطلوبی به هم نزدیک می کند. این نوع بخیه یکی از رایجترین و ابتداییترین روشها برای بستن زخمها است. در این روش، بخیهها به صورت جداگانه و به طور مستقیم در محل زخم قرار میگیرند و معمولاً برای زخمهای کوچک و سطحی استفاده میشود.
2. بخیه پیوسته:
شروع آن مثل بخیه ی ساده جداگانه است اما در این روش نخ بخیه تا انتهای فرآیند بخیه زدن بریده نمی شود بنابر این نخ به صورت حلقه های چندگانه دور محور طولی زخم چرخیده و لبه های زخم را بهم نزدیک می کند. این روش بیشتر برای زخمهای بلند و صاف مناسب است، چرا که سرعت و دقت بیشتری را در بستن زخم فراهم میآورد.
3.بخیه دور نزدیک -نزدیک دور
4. بخیه زیر پوستی:
بخیههای زیر پوستی در جراحیهای زیبایی و ترمیمی به کار میروند، جایی که هدف کم کردن نمای ظاهری زخم و کاهش احتمال عفونت است. این نوع بخیهها معمولاً در لایههای زیرین پوست زده میشوند تا اثر آنها به حداقل برسد.
روش انجام این نوع بخیه به این شکل است که: بخیه زیرپوستی بخیه ای است که در زیر پوست زده می شود و به جز در آغاز و انجام بریدگی زخم ، نخ نمایان نیست و نمای زیر پوستی آن می تواند به شکل دندانه ای دو لبه بافت زیر پوست را بهم نزدیک گرداند.
5.بخیه تشک بافت افقی:
از اول زخم شروع کرده و به طور تقریبی یک سانتی متر از محل زخم سوراخ به وجود بیاورید. به طور تقریبی سه سانتی متر نخ باقی بگذارید. سپس یک سوراخ خارجی به موازات سوراخ قبلی در طرف مقابل به وجود بیاورید. در حین حرکت در سمت چپ زخم یک سوراخ به سمت داخل با فاصله دو سانتی متر سوراخ قبلی به وجود بیاورید که بین سوراخ های دوم و سوم خط به وجود بیاید.
6.بخیه تشک بافی عمودی
برای انجام این نوع بخیه، ابتدا باید در سمت راست زخم پوست را سوراخ کنید. مهم است که این سوراخسازی بهطور تقریبی دو برابر مسیری که برای بخیههای قبلی استفاده شده، انجام شود. به این ترتیب، شما باید حدود ۲ سانتیمتر از محل زخم فاصله بگیرید. سپس سوزن را از زیر پوست در قسمت چپ زخم حرکت داده و در همان فاصله، بهطور تقریبی ۲ سانتیمتر از محل زخم بیرون بیاورید.
در مرحله بعد، با استفاده از فورسپس، سوزن را ۱۸۰ درجه بچرخانید و آن را با دقت با نگهدارنده ثابت نگه دارید. توجه داشته باشید که برای تنظیم و چرخاندن سوزن نباید از دست استفاده کنید تا از آسیب به بافتها یا ایجاد مشکلات در فرآیند بخیهزنی جلوگیری شود.
اطلاعات بیشتر: تزریق زیرجلدی چیست؟راهنمای کامل+آموزش ویدئویی
عوامل موثر در انتخاب نوع بخیه
1. محل زخم
محل دقیق زخم تاثیر زیادی در نوع بخیه مورد استفاده دارد. به عنوان مثال، برای زخمهای صورت و نواحی حساس، معمولاً از بخیههای ظریف و قابل جذب استفاده میشود، در حالی که برای جراحیهای شکمی یا نواحی دیگر که نیاز به استحکام بیشتر دارند، از بخیههای غیر قابل جذب و مقاومتر استفاده میشود.
2. عمق زخم
زخمهای سطحی و عمیق نیازمند بخیههای متفاوت هستند. در زخمهای سطحی از بخیههای سبکتر و در زخمهای عمقی که نیاز به استحکام بیشتری دارند، بخیههای محکمتر و غیر قابل جذب به کار میروند.
3. نوع بافت
نوع بافت آسیبدیده نقش مهمی در انتخاب نوع بخیه دارد. به عنوان مثال، در بافتهای نرم مانند پوست و عضلات، بخیههای قابل جذب مناسبتر هستند، در حالی که برای تاندونها و رباطها از بخیههای غیر قابل جذب که استحکام بالاتری دارند، استفاده میشود.
4. میزان تنش روی زخم
در مناطقی که تنش و فشار زیادی به زخم وارد میشود، نیاز به بخیههای قویتر است تا از باز شدن زخم جلوگیری کند. این نوع بخیهها معمولاً از مواد غیر قابل جذب انتخاب میشوند که استحکام بالاتری دارند.
5. خطر عفونت
در مناطقی که خطر عفونت بالاتر است، بخیههای قابل جذب ممکن است گزینه بهتری باشند زیرا جذب تدریجی آنها باعث میشود که بدن نیازی به انجام عمل اضافی برای کشیدن بخیهها نداشته باشد و احتمال بروز عفونت کاهش یابد.
6. نیازهای خاص بیمار
در برخی موارد، شرایط خاص بیمار، مانند آلرژی به نوع خاصی از مواد بخیه یا حساسیت به عفونت، میتواند در انتخاب نوع بخیه تاثیرگذار باشد. پزشکان باید نوع بخیه را با توجه به شرایط خاص هر بیمار تعیین کنند تا بهترین نتیجه حاصل شود.
با توجه به تمامی این عوامل، انتخاب نوع مناسب بخیه میتواند تأثیر زیادی در سرعت بهبودی، کاهش عوارض و ظاهر نهایی زخم داشته باشد.
نتیجه گیری
پزشک از بخیه ها برای بخیه زدن زخم ها یا پارگی ها استفاده می کند و انواع مختلفی از مواد بخیه موجود است. علاوه بر این، تکنیک های بخیه زیادی وجود دارد که می توان از آنها استفاده کرد. پزشک شما هم ماده و هم روش صحیح بخیه را برای استفاده برای شرایط شما انتخاب می کند. قبل از عمل در مورد هر گونه نگرانی در مورد بخیه با پزشک خود صحبت کنید.
ممکن است بخوانید: تزریق وریدی یا IV چیست؟ آموزش مرحله به مرحله
خیلی ممنون از توضیحات عالیتون
درود بر شما METI عزیز
متشکرم