تریگلیسیرید (TG) چیست؟
تریگلیسیریدها به طور عمده از طریق رژیم غذایی جذب میشوند و همچنین توسط کبد از گلوکز و سایر منابع انرژی ساخته میشوند. پس از مصرف غذا، بدن این چربیها را در سلولهای چربی ذخیره میکند تا در مواقع نیاز به انرژی، از آنها استفاده کند. زمانی که بدن به انرژی فوری نیاز ندارد، تریگلیسیریدها به صورت چربی در بافتهای چربی ذخیره میشوند.
اما وقتی میزان تریگلیسیرید خون بیش از حد افزایش یابد، این شرایط میتواند به مشکلات جدی سلامتی، مانند بیماریهای قلبی، سکته مغزی و دیابت منجر شود.
TG در آزمایش خون چیست؟
آزمایش خون برای اندازهگیری میزان تریگلیسیرید معمولاً به عنوان بخشی از آزمایش چربی خون انجام میشود. این آزمایشها به پزشکان کمک میکنند تا وضعیت سلامتی بیمار را بررسی کرده و خطر بیماریهای قلبی و عروقی را ارزیابی کنند. تریگلیسیریدها همچنین یکی از اجزای اصلی در ارزیابی سطح کلسترول خون هستند.
جدول تفسیر نتایج آزمایش TG
دستهبندی | سطح تریگلیسیرید بر حسب mg/dL |
نرمال | کمتر از ۱۵۰ |
خط مرزی بالا | ۱۵۰ تا ۱۹۹ |
بالا | ۲۰۰ تا ۴۹۹ |
خیلی بالا و خطرناک | ۵۰۰ و بالاتر |
- محدودهی نرمال/ مطلوبتری گلیسیرید یا نرمال آزمایش triglycerides: کمتر از ۱۵۰ میلیگرم در دسیلیتر
- محدوده تری گلیسیرید لب مرز: ۱۵۰ تا ۱۹۹ میلیگرم در دسیلیتر
- محدودهی تری گلیسیرید بالا: ۲۰۰ تا ۴۹۹ میلیگرم در دسیلیتر
- محدوده تری گلیسیرید بسیار بالا: ۵۰۰ میلیگرم در دسیلیتر و بالاتر
- نکته: در صورتی که تری گلیسیرید شما از حد مشخصی بالاتر رود (بیش از ۱۰۰۰ میلیگرم در دسیلیتر)، ممکن است نشاندهنده ابتلا به پانکراتیت (التهاب لوزالمعده) باشد که یک وضعیت اورژانسی است.
چه زمانی آزمایش TG تجویز میشود؟
آزمایش تری گلیسیرید معمولاً به عنوان بخشی از چکاپهای عمومی یا به منظور غربالگری بیماریهای قلبی تجویز میشود. پزشکان ممکن است بر اساس سن و شرایط خاص هر فرد، انجام این آزمایش را توصیه کنند. در ادامه، فواصل زمانی پیشنهادی برای انجام آزمایش تری گلیسیرید آورده شده است:
بزرگسالان:
برای بزرگسالان سالم، انجام آزمایش هر ۴ تا ۶ سال یکبار کافی است. اما افراد بالای ۴۵ سال (مردان) و ۵۰ سال (زنان) باید این آزمایش را سالانه انجام دهند.
کودکان و نوجوانان:
طبق توصیههای جهانی، کودکان ۹ تا ۱۱ سال و نوجوانان ۱۷ تا ۲۱ سال باید آزمایش تری گلیسیرید انجام دهند.
اگر شما هم از کسانی هستید که در فواصل زمانی کوتاهتری نیاز به آزمایش تری گلیسیرید دارید، تیم نیدل آماده است تا آزمایشهای شما را با دقت و سرعت بالا انجام دهد.
برای تفسیر بهتر نتایج تمام آزمایشات خود و افزایش سطح علمی خود در زمینه آزمایش خوانی می توانید از دوره “تفسیر آزمایشات“ نیدل تیم استفاده کنید.
مقاله مرتبط: PT و PTT چیست؟تفسیر کامل PT-PTT در آزمایش خون
زمان مناسب برای تکرار آزمایش triglycerides :
- مردان ۲۰ تا ۴۵ سال: هر پنج سال
- زنان ۲۰ تا ۵۵ سال: هر پنج سال
- مردان ۴۵ سال و زنان ۵۵ سال به بالا: هر یک تا ۲ سال
- مردان و زنان ۶۵ سال به بالا: هر سال
شرایط انجام آزمایش TG یا تری گلیسیرید
- جهت انجام این تست باید ناشتا باشید ، حدودا ۱۰ تا ۱۲ ساعت ناشتایی کافیست
- نوشیدن آب بلامانع است
- مدت زمان دقیق ناشتایی پیش از انجام تست تری گلیسیرید توسط متخصص تعیین خواهد شد
- قبل از انجام تست مصرف هرگونه نوشیدنی الکلی به مدت ۷۲ ساعت کامل باید قطع شود
- ۲۴ ساعت قبل از آزمایش ورزش سنگین نداشته باشید
- داروهایی که فرد مصرف میکند باید پیش از انجام تست توسط پزشک مورد بررسی قرار بگیرند، زیرا برخی از داروها بر نتیجه تست تاثیر خواهند گذاشت. از جمله این داروها میتوان به قرصهای ضدبارداری یا بعضی داروهای ضد روانپریشی اشاره کرد
روش انجام آزمایش TG
آزمایش TG معمولاً با گرفتن یک نمونه خون از ورید بازویی انجام میشود. در این آزمایش، میزان تری گلیسیرید در پلاسمای خون اندازهگیری میشود. این آزمایش بخشی از پانل چربی خون است که ممکن است شامل اندازهگیری کلسترول LDL، HDL و کلسترول کل نیز باشد.
دلایل تجویز آزمایش تری گلیسیرید
آزمایش تری گلیسیرید ممکن است در شرایط مختلفی تجویز شود، از جمله:
غربالگری چربی خون
بررسی انسداد عروق و خطر سکته قلبی
تشخیص التهاب لوزالمعده و تصلب شرایین
پایش چربی خون در افرادی که قبلاً دچار افزایش تری گلیسیرید شدهاند
بررسی سطح تری گلیسیرید در افراد دیابتی
آزمایش تری گلیسیرید برای چه کسانی ضروری است؟
به طور کلی، بزرگسالان باید آزمایش تری گلیسیرید را هر ۴ تا ۶ سال یکبار انجام دهند. اما برای افرادی که در معرض خطر بیماریهای قلبی و مشکلات مربوط به چربی خون هستند، این آزمایش باید بیشتر انجام شود. عواملی که میتوانند خطر ابتلا به چربی خون بالا را افزایش دهند، شامل مصرف سیگار، تحرک کم، رژیم غذایی ناسالم، فشار خون بالا، و سابقه بیماریهای قلبی است.
نکته: برای کسانی که در معرض خطر بالا هستند یا نیاز به پیگیری مداوم دارند، تیم نیدل به شما این امکان را میدهد که آزمایشها را در خانه انجام دهید و نتایج را به راحتی تفسیر کنید. دوره تفسیر آنلاین آزمایش نیدل تیم، گزینهای مطمئن برای تجزیه و تحلیل نتایج آزمایش شماست.
سطح بالای TG در آزمایش خون به چه معناست؟
میزان بالای تری گلیسیرید در خون میتواند به مشکلات زیر اشاره داشته باشد:
- بیماریهای قلبی و عروقی: سطح بالای TG میتواند باعث افزایش خطر ابتلا به بیماریهای قلبی، سکته مغزی و مشکلات عروقی شود.
- دیابت و مقاومت به انسولین: افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ یا مقاومت به انسولین معمولاً سطح بالاتری از TG دارند.
- سندروم متابولیک: این وضعیت شامل مجموعهای از مشکلات نظیر چاقی، فشار خون بالا، سطح بالای قند خون و کلسترول بالا است که افزایش تری گلیسیرید یکی از علائم آن میباشد.
- چاقی و مصرف زیاد الکل: مصرف زیاد غذاهای پرچرب و الکل میتواند باعث افزایش سطح TG در خون شود.
- بیماریهای کبدی: بیماریهایی مانند کبد چرب غیر الکلی ممکن است منجر به افزایش تری گلیسیرید در خون شوند.
کدام شرایط و بیماریها باعث افزایش TG در آزمایش خون میشوند؟
چاقی: افزایش وزن بدن میتواند سطح تری گلیسیرید را بالا ببرد.
دیابت نوع ۲: این بیماری به افزایش سطح تری گلیسیرید مرتبط است.
نارسایی کلیه: مشکلات کلیوی ممکن است باعث افزایش تری گلیسیرید شوند.
بیماریهای کبدی: مانند کبد چرب غیر الکلی.
مصرف زیاد الکل: مصرف بیش از حد الکل میتواند باعث افزایش TG در خون شود.
استرس و سبک زندگی نامناسب: استرس و عدم فعالیت بدنی ممکن است تأثیر منفی بر سطح تری گلیسیرید داشته باشند.
پایین بودن تریگلیسیرید در آزمایش خون نشانه چیست؟
سطح پایین تری گلیسیرید در خون نسبتاً نادر است، اما میتواند به علائم زیر اشاره داشته باشد:
کمبود وزن و سوء تغذیه: افرادی که تغذیه ناکافی دارند، ممکن است سطح تری گلیسیریدشان پایین باشد.
اختلالات ژنتیکی: برخی از بیماریهای ژنتیکی نادر باعث میشوند که بدن نتواند به درستی تری گلیسیرید تولید کند.
نارسایی غدد فوق کلیوی: کمبود هورمونهای این غدد میتواند به کاهش سطح تری گلیسیرید منجر شود.
روش کاهش TG در آزمایش خون
برای کاهش سطح تری گلیسیرید در خون، تغییرات در سبک زندگی و در صورت لزوم درمان دارویی مورد نیاز است.
تغییر سبک زندگی
تغذیه سالم: مصرف غذاهای کم چرب، کاهش مصرف کربوهیدراتهای تصفیهشده و شکر، افزایش مصرف میوهها، سبزیجات و منابع سالم چربی مانند ماهی و مغزها.
ورزش منظم: انجام ورزشهای هوازی مانند پیادهروی، دویدن یا شنا میتواند به کاهش تری گلیسیرید کمک کند.
کاهش وزن: کاهش وزن میتواند تأثیر زیادی بر کاهش سطح تری گلیسیرید داشته باشد.
کاهش مصرف الکل: مصرف زیاد الکل میتواند باعث افزایش تری گلیسیرید شود، بنابراین باید مصرف آن را محدود کرد.
چگونه میتوان تری گلیسیرید را کاهش داد؟
برای کاهش سطح تری گلیسیرید بالا، تغییرات در سبک زندگی مانند ورزش منظم، کاهش مصرف قند و کربوهیدراتها، و تغییر رژیم غذایی به چربیهای سالم ضروری است. همچنین، قطع مصرف الکل و مدیریت وزن بدن میتواند تأثیرات چشمگیری در کاهش تری گلیسیرید داشته باشد.
کلام آخر
آزمایش تری گلیسیرید یکی از مهمترین آزمایشات برای ارزیابی وضعیت سلامت متابولیک و قلبی عروقی است. بالا بودن یا پایین بودن سطح میتواند نشاندهنده مشکلاتی باشد که نیاز به مراقبت و درمان دارند. با توجه به اینکه سبک زندگی، تغذیه و فعالیت بدنی نقش بسیار مهمی در سطح تری گلیسیرید دارند، تغییرات مثبت در این زمینهها میتواند به بهبود وضعیت سلامتی کمک کند.
خواندنی های بیشتر:
تزریق داخل جلدی چیست؟آموزش+ویدئو|عکس