تزریق عضلانی چیست؟

برای تزریق دارو به بدن روش های مختلفی وجود دارد مانند تزریق عضلانی، تزریق زیرجلدی،داخل جلدی و وریدی که هر کدام از این روش ها کاربرد خاص خود را دارند و در هر درمان استفاده از نوع آن متفاوت است. امروز در این مقاله از وب‌سایت نیدل تیم، قصد داریم به طور جامع به موضوع تزریق عضلانی چیست؟ نحوه تزریق عضلانی، نکات مهم، کاربرد ها،نواحی تزریق عضلانی مزایا و معایب آن می پردازیم.

تزریق عضلانی چیست؟

تزریق عضلانی (IM) یا Intramuscular injection  روشی است که در آن دارو مستقیماً به عضله تزریق می‌شود. این روش به دلیل قابلیت جذب سریع دارو توسط عضله و انتقال آن به جریان خون، یکی از شیوه‌های مؤثر و سریع در درمان بسیاری از بیماری‌ها به حساب می‌آید. عضلات به دلیل دارا بودن شبکه وسیع عروق خونی، دارو را به سرعت جذب کرده و به سرعت به سایر قسمت‌های بدن منتقل می‌کنند.

نکاتی درباره تزریق عضلانی بدون درد

• قبل از اینکه محل تزریق را با پد الکلی تمیز کنید، یخ یا کرم بی‌حس‌کننده موضعی بدون نسخه را روی محل تزریق بمالید.
• قبل از تزریق اجازه دهید الکل کاملا خشک شود. در غیر این صورت ممکن است باعث سوزش شود.
• قبل از کشیدن دارو به داخل سرنگ، ویال دارو را با مالش بین دستان خود گرم کنید.
• از کسی که به او اعتماد دارید بخواهید این تزریق را به شما بدهد. برخی افراد برای تزریق به خود مشکل دارند.

نقاط انجام تزریق عضلانی

در ادامه به توضیح کامل تر آموزش تزریق عضلانی به صورت ویدئویی در نقاط مختلف بدن خواهیم پرداخت.

نحوه انجام تزریق عضلانی

برای انجام تزریق عضلانی یک سری اصول اولیه وجود دارد که در هر تزریقی باید این نکات مهم برای رعایت بهداشت انجام شود . پرستار یا هر فرد دیگری که می خواهد تزریق را انجام دهد.

باید ابتدا برای جلوگیری از عفونت احتمالی دست های خود را با آب گرم یا صابو بشویید و به طور کامل دست های خود را عاری از هر گونه میکروب احتمالی کنید سپس وسایل موردنیاز جهت تزریق را مثل  پد الکلی ، سوزن و سرنگ همراه با دارو را آماده کنید و سپس مراحل زیر را به ترتیب انجام دهید:

1.محل تزریق را پیدا و آن را تمیز کنید

برای جداسازی عضله و هدف قرار دادن محل تزریق، پوست را در محل تزریق بین دو انگشت پخش کنید.فردی که تزریق را دریافت می کند باید در موقعیتی قرار گیرد که راحت باشد، دسترسی آسان به محل را فراهم کند و عضلات را آرام نگه دارد.سپس محل انتخاب شده برای تزریق را با سواب الکلی تمیز کنید و اجازه دهید پوست در هوا خشک شود.

2. سرنگ را با دارو آماده کنید

درپوش را بردارید. اگر ویال یا قلم چند دوز است، یادداشت کنید که ویال اولین بار چه زمانی باز شده است. درپوش لاستیکی باید با یک سواب الکلی تمیز شود.

هوا را به داخل سرنگ بکشید. پیستون را به سمت عقب بکشید تا سرنگ تا دوزی که تزریق می کنید پر از هوا شود. این کار به این دلیل انجام می شود که ویال خلاء است و برای تنظیم فشار باید به مقدار مساوی هوا اضافه کنید. این کار کشیدن دارو به داخل سرنگ را نیز آسان‌تر می‌کند. اگر این مرحله را فراموش کردید، همچنان می توانید دارو را از ویال خارج کنید.

هوا را داخل ویال قرار دهید. درپوش را از سوزن بردارید و سوزن را از درپوش لاستیکی در بالای ویال فشار دهید. تمام هوا را به داخل ویال تزریق کنید. مراقب باشید برای تمیز نگه داشتن سوزن به آن دست نزنید.

دارو را کنار بگذارید. ویال و سرنگ را وارونه بچرخانید تا سوزن به سمت بالا باشد و پیستون را به عقب بکشید تا مقدار صحیح دارو خارج شود.

حباب های هوا را بردارید. روی سرنگ ضربه بزنید تا حباب‌ها را به بالا فشار دهید و به آرامی پیستون را فشار دهید تا حباب‌های هوا بیرون بروند.

3. انجام تزریق با سرنگ

سوزن را مانند دارت نگه دارید و با زاویه 90 درجه وارد ماهیچه کنید. شما باید سوزن را سریع اما کنترل شده وارد کنید. پیستون را به داخل فشار ندهیدسپس پیستون را به آرامی فشار دهید تا دارو به عضله تزریق شود.

4. سوزن را بردارید

سوزن را به سرعت بیرون بیاورید و آن را در یک ظرف مواد تیز مقاوم در برابر سوراخ کردن بیندازید. کلاهک را دوباره روی سوزن قرار ندهید.

ظرف تیز یک ظرف قرمز رنگ است که می توانید آن را در هر داروخانه ای خریداری کنید. برای جمع آوری زباله های پزشکی مانند سوزن و سرنگ استفاده می شود. شما نباید هیچ یک از این مواد را در زباله های معمولی قرار دهید، زیرا سوزن می تواند برای هر کسی که زباله ها را کنترل می کند خطرناک باشد.

5.به محل تزریق فشار وارد کنید

از یک تکه گاز برای اعمال فشار کم به محل تزریق استفاده کنید. حتی می توانید ناحیه مورد نظر را ماساژ دهید تا به جذب دارو در عضله کمک کنید. دیدن خونریزی خفیف طبیعی است. در صورت لزوم از بانداژ استفاده کنید.

محل های تزریق عضلانی

1.عضله دلتوئید

تزریق عضلانی در عضله دلتوئید یکی از روش‌های رایج تزریق دارو است که معمولاً برای حجم کم دارو و واکسن‌ها استفاده می‌شود. عضله دلتوئید در قسمت بالایی بازو قرار دارد و به دلیل دسترسی آسان، اغلب برای تزریق انتخاب می‌شود

2.عضله واستوس لترالیس

ران ممکن است زمانی استفاده شود که سایر نقاط در دسترس نباشند یا نیاز به تجویز دارو به تنهایی دارید. قسمت بالای ران را به سه قسمت مساوی تقسیم کنید. وسط این سه بخش را پیدا کنید. تزریق باید در قسمت بالای بیرونی این بخش انجام شود.

3.عضلات دورسوگلوتئال باسن

عضله پشتی گلوتئال باسن برای سالیان متمادی محلی بود که معمولاً توسط پزشکان انتخاب می‌شد. با این حال، به دلیل احتمال آسیب به عصب سیاتیک، عضله ونتروگلوتئال اغلب به جای آن استفاده می‌شود.

استفاده از این محل در عضله دورسوگلوتئال برای خود تزریقی مشکل است و توصیه نمی‌شود.

شما نباید از محل تزریقی که شواهدی از عفونت یا آسیب دارد استفاده کنید. اگر بیش از یک بار تزریق را انجام می‌دهید، مطمئن شوید که محل‌های تزریق را بچرخانید تا از آسیب یا ناراحتی به عضلات جلوگیری کنید.

4.عضله ونتروگلوتئال لگن

عضله ونتروگلوتئال ایمن‌ترین محل برای بزرگسالان و کودکان بزرگتر از 7 ماه است. این عمیق است و به هیچ رگ خونی یا اعصاب اصلی نزدیک نیست. این ناحیه برای خود تزریقی دشوار است و ممکن است به کمک یکی از دوستان، اعضای خانواده یا یک پزشک نیاز داشته باشید.

پاشنه دست خود را روی باسن فردی که می‌خواهد تزریق انجام دهد، قرار دهید به طوری که انگشتان خود را به سمت سر او نشان دهید. انگشتان خود را طوری قرار دهید که انگشت شست به سمت کشاله ران آنها باشد و لگن را زیر انگشت خود احساس کنید. انگشت اشاره و وسط خود را به شکل V کمی باز کنید و سوزن را به وسط آن V تزریق کنید.

عوارض تزریق عضلانی چیست؟

احساس ناراحتی بعد از تزریق عضلانی نرمال است و هر کسی ممکن است آن را تجربه کند ولی در صورت انجام صحیح تزریق می توان احتمال ایجاد درد در تزریق عضلانی را تا 89% کاهش داد که همه اینها بستگی به آموزش اصولی و کسب مهارت کافی در انجام تزریقات دارد همچنین برخی علائم ممکن است بعد از تزریق به وجود آیند که شاید نشانه یک عارضه جدی تر باشد. اگر چنین چیز هایی را تجربه کردید فوراً با پزشک یا پرستار خود در میان بگذارید.

• درد شدید در محل تزریق
• سوزن سوزن شدن یا بی حسی
• قرمزی، تورم یا گرما در محل تزریق
• زهکشی در محل تزریق
• خونریزی طولانی مدت
• علائم یک واکنش آلرژیک، مانند مشکل در تنفس یا تورم صورت

نتیجه گیری

در این مطلب تلاش کردیم تا شما را با مفهوم تزریق عضلانی، روش‌های صحیح انجام آن و مهم‌ترین نکات قابل توجه در این زمینه آشنا کنیم. از انتخاب محل مناسب تزریق تا تکنیک‌های صحیح انجام این کار، همه و همه مواردی بودند که به آن‌ها پرداختیم.

اما برای تسلط کامل بر مهارت تزریقات و کسب اطمینان خاطر بیشتر، توصیه می‌کنیم تا در دوره آموزش تزریقات و سرم‌تراپی نیدل تیم شرکت کنید. در این دوره، به صورت تخصصی و عملی با تمام جوانب تزریقات آشنا شده و مهارت‌های خود را به بالاترین سطح ممکن برسانید.